Ο φυλλοκνίστης ή φυλλορύκτης των εσπεριδοειδών είναι ένα έντομο που προσβάλλει την τρυφερή νεαρή βλάστηση της λεμονιάς, αλλά και των υπόλοιπων εσπεριδοειδών, όπως η πορτοκαλιά, η μανταρινιά, το κουμκουάτ, το περγαμόντο, το κίτρο και το γκρέιπ φρουτ. O φυλλοκνίστης αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για τα νεαρά δενδρύλλια των φυτωρίων, για τα εμβολιασμένα δέντρα, καθώς και για τις νέες φυτείες εσπεριδοειδών.
Τι ζημιές κάνει ο φυλλοκνίστης στην λεμονιά και στα υπόλοιπα εσπεριδοειδή;
Οι μεγαλύτερες ζημιές παρουσιάζονται στα στάδια της νέας βλάστησης της λεμονιάς κατά την περίοδο της άνοιξης, του καλοκαιριού και του φθινοπώρου. Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται από τις προνύμφες, δηλαδή τα σκουλήκια της πεταλούδας, που κάνουν στοές κάτω από την επιδερμίδα των νεαρών φύλλων και των νεαρών βλαστών. Στη συνέχεια τα φύλλα συστρέφονται και παραμορφώνονται, οπότε σταδιακά καθηλώνεται η ανάπτυξη του δέντρου. O φυλλοκνίστης πολλαπλασιάζεται γρήγορα, ειδικά σε ζεστό και ξηρό περιβάλλον, και έχει πολλές γενιές το χρόνο. Στα μεγάλα δέντρα λεμονιάς, πορτοκαλιάς και μανταρινιάς, η ζημιά από τον φυλλοκνίστη δεν είναι σημαντική, καθώς δεν προσβάλλει τα ώριμα και σκληρά φύλλα.
Πώς γίνεται η βιολογική καταπολέμηση του φυλλοκνίστη;
Η βιολογική αντιμετώπιση του φυλλοκνίστη είναι εξαιρετικά δύσκολη και απαιτείται ολοκληρωμένο σχέδιο καταπολέμησης που συνδυάζει καλλιεργητικά μέτρα και ψεκασμούς με βιολογικά σκευάσματα. Καταρχήν, η λίπανση με κοπριά και βιολογικά αζωτούχα λιπάσματα πρέπει να γίνεται νωρίς, ώστε η νέα βλάστηση της άνοιξης να είναι πρώιμη και να αποφεύγεται η προσβολή από το έντομο του φυλλοκνίστη. Οι λαίμαργοι, δηλαδή οι δυνατοί φρέσκοι βλαστοί, που ξεκινούν από χαμηλά και ανεβαίνουν προς την κορφή του δένδρου, χωρίς διακλαδώσεις, πρέπει να αφαιρούνται άμεσα πριν προσβληθούν από τον φυλλοκνίστη. Μόλις φανεί η πρώτη προσβολή του φυλλοκνίστη στα εσπειδοειδή δέντρα πρέπει να γίνεται βιολογικός ψεκασμός με μίγμα θερινού πολτού και φυσικής πυρεθρίνης ανά 10-15 μέρες. Κατά το ψέκασμα για την αντιμετώπιση του φυλλοκνίστη, είναι αρκετό να καλύπτεται μόνο η νεαρή βλάστηση του δέντρου και όχι τα παλαιότερα φύλλα.
Κι ένα μυστικό για τον φυλλοκνίστη
Στον ελληνικό χώρο, ο φυλλοκνίστης πρωτοεμφανίστηκε σε Ρόδο, Κω, Λέσβο, Χίο, Σάμο και Κρήτη το καλοκαίρι του 1995. Από εκεί εξαπλώθηκε με μεγάλη ταχύτητα στην Πελοπόννησο, στην Αττική και στη δυτική Ελλάδα και πλέον αποτελεί ένα σημαντικό εντομολογικό εχθρό των εσπεριδοειδών στη χώρα μας.
Κώστας Λιονουδάκης Γεωπόνος Γ.Π.Α.
